کشف چند واریته‌ی جدید ژنی مرتبط با چاقی که بر انتخاب نوع غذا توسط افراد چاق تأثیر می‌گذارد
5 اکتبر 2016- یک مطالعه‌ی جدید توسط محققان دانشگاه کمبریج نشان داد که یک تغییر جدیداً کشف شده در یک ژن خاص که در برخی بیماران چاق وجود دارد، می تواند بر انتخاب غذا توسط این افراد تأثیر گذارد.
تحقیقات در مورد بررسی پروفایل DNAدر سالهای اخیر بسیار رونق یافته است و محققان به کشفیات جدیدی دست یافته‌اند که نشان دهنده‌ی نقش اپی ژنتیک بر سلامت متابولیک هر روزه‌ی بدن است. برای مثال، تاکنون، دانشمندان تنها چند تأثیر ژنتیکی را شناسایی کرده‌اند که تعیین کننده ی رفتارهای تغذیه‌ای و انتخاب غذا توسط افراد است.
در این مطالعه محققان یکی دیگر از این تغییرات ژنتیکی را که بر رفتار تغذیه‌ای افراد تأثیر می‌گذارد را کشف کردند. آنها دریافتند که یک جهش در ژن مرتبط با چاقی "MC4R" موجب می‌شود افراد تمایل بیشتری به خوردن غذاهایی با چربی بالا داشته باشند اما تمایل آنها به مصرف مواد حاوی کربوهیدرات کاهش یابد.
این ژن بخوبی مورد مطالعه قرار گرفته است، بر اساس برآوردها، تغییرات مختلف شناسایی شده در ژن MC4Rمسئول 6 تا 8 درصد از موارد چاقی است.
ژن MC4Rپروتئینی را کد می‌کند که گیرنده‌ی ملانوکورتین 4 نام دارد. مطالعات قبلی همین گروه بر روی موشها نشان داده است که اختلال در سیگنالینگ ملانوکورتین توسط جهش‌های ژنتیکی سبب افزایش مصرف مواد غذایی از غذاهای شیرین به سمت رژیم غذایی پرچرب می‌شود.
پیام رسانی ملانوکورتین بخشی از یک شبکه‌ی تکاملی در مدارهای مغزی است که مصرف مواد غذایی را تنظیم می کند. در یک مسیر خاص مغزی، نورونهایی(سلولهای عصبی) که به هورمون سیری" لپتین" پاسخ می‌دهند و در هیپوتالاموس هستند، همراه با سایر نورونهایی که بیان کننده‌ی MC4Rهستند در کنترل رفتار تغذیه ای در پاسخ به تغییرات رژیم غذایی و مصرف غذا نقش دارند.
در مطالعه‌ی قبلی این گروه از محققان که در مجله‌ی Nature Communicationsمنتشر گردید، مشخص شد که این جهش خاص در ژن MC4Rدر جوندگان، ممکن است همین تأثیر را بر انسانها داشته باشد.
در این تحقیق به افراد چاق( که در آنها این نقص ژنی شایع است) و افراد لاغر اجازه داده شد تا از نوعی غذا بنام مرغ کاری یا "کرما مرغ" که ارزش غذایی آن دستکاری شده بود(40،20 یا 60 درصد از کالری آن از چربی تامین شده بود) بطور دلخواه استفاده کنند. این افراد پس از چشیدن این سه نوع مرغ کاری، یکی از این سه نوع مرغ را که از نظر میزان چربی با هم تفاوت داشتند، انتخاب کردند.
محققان دریافتند که اگرچه با چشیدن این سه نوع غذا، تشخیص تفاوت آنها ممکن نیست اما کسانی که یک کپی معیوب از ژن MC4Rرا داشتند 65 درصد بیشتر از مرغ کاری با چربی بالا نسبت به افراد چاق بدون این جهش استفاده کرده بودند و تقریباً دو برابر افراد لاغر غذا خورده بودند.
در بازوی دوم این مطالعه تأثیر این کپی معیوب بر مصرف شکر بررسی گردید. در این بخش به شرکت کنندگان دسر Eton messداده شد که از مخلوط توت فرنگی و مرنگ شکسته تهیه می‌شود.
سه نوع مختلف از Eton messدر اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت: نوع اول با مقدار شکر کم (تقریباً 8 درصد)، نوع دوم با مقدار شکر متوسط (26درصد) و نوع سوم با مقادیر بسیار بالایی از قند تهیه شده بود(54 درصد شکر).
افراد لاغر و افراد چاق بدون این جهش، مقادیر بیشتری از دسر حاوی قند بسیار بالا استفاده کردند، در حالیکه افراد چاق حامل کپی معیوب ژن MC4R، بطور قابل توجهی کمتر از نوع پر قند این دسر در مقایسه با سایر شرکت کنندگان استفاده کرده بودند.
از میان هر 100 فرد چاق، یک نفر حامل این جهش در ژن MC4Rاست که بر اساس نتایج این تحقیق سبب می شود فرد غذاهای پر چرب را نسبت به غذاهای پر قند، ترجیح دهد.
منبع:
www.diabetes.co.uk/News/2016/oct/research-identifies-new-variant-of-an-obesity-related-gene-influencing-food-choices-91131685.html
نها آ